Tục cúng Gà Trống ngày tết

Vào dịp Tết, Gà Trống thường được chọn là thực phẩm không thể thiếu được trên bàn thờ tổ tiên. Theo các nhà nghiên cứu về các phong tục, tập quán dân gian,việc chọn gà trống để tế lễ mang nhiều ý nghĩa văn hóa và tinh thần. Thông thường gà trống được chọn để tế lễ ngày tết, ngoài việc đáp ứng những tiêu chuẩn tối thiểu như : khoẻ mạnh, không bị khuyết tật … còn phải có mào dài (mào cờ), bộ lông có màu sắc sặc sỡ.

Theo quan điểm của ông cha ta, một con gà trống cần hội đủ 5 đức tính qúy mà con người thường tôn trọng : nhân, nghĩa, trí, tín và dũng. Đức nhân của gà trống thể hiện ở chỗ nó có thể truyền giống tốt cho nhiều gà mái và sinh con đẻ cái đầy đàn. Gà trống có thể nuôi con và thường kiếm ăn bên đàn gà mái nuôi con nhỏ, sẵn sàng nhường mồi ngon kiếm được cho gà mẹ và đàn con. Nếu có kẻ rình rập tấn công gà mẹ và đàn con thì nó sẵn sàng xả thân bảo vệ, đó là nghĩa. Loại gà tuy có vóc dáng nhỏ bé nhưng khi lâm trện lại rất có mưu trí, có thể dễ dàng hạ gục những đối thủ lớn hơn mình, đó là trí. Gà trống có mào dài, bộ lông cánh sặc sỡ như khoác bộ áo giáp, đôi chân có cựa sắt nhọn như hai lưỡi gươm của tráng sĩ … Lúc lâm trận thì oai phong lẫm liệt, tả xung hữu đột, đánh trực diện vào đối thủ, đó là dũng. Gà trống còn được coi là con vật có đức tín do mỗi khi trời hừng sáng, dù ngày nắng hay mưa, nó lại nhảy lên vị trí cao nhất cất tiếng gáy vang xa báo hiệu một ngày mới bắt đầu.

Bên cạnh những hoa thơm vật lạ, trước khói hương nghi ngút, con gà trống miệng ngậm hoa hồng càng làm tăng thêm vẻ trang nghiệm của bàn thờ tổ tiên, chứng giám tấm lòng thành của gia chủ, cầu mong phù hộ độ trì cho mọi người năm mới khoẻ mạnh, may mắn.

(Theo Kiến Thức Ngày Nay của Thu Thủy) ​