Vai trò của côn trùng

Thế giới côn trùng vốn đông nhất trên hành tinh của chúng ta và đầy ắp những điều thú vị.
Người dẫn đường cho Thần Mặt trời

Món dế chiên giòn.
​

Người Ai Cập cổ đại thờ cúng rất nhiều loài động vật như cá sấu, hà mã, cá trê, chim ưng... Hơn thế, họ sùng bái coi những con bọ hung là thần linh. Điều này bắt nguồn từ một truyền thuyết: Ai cũng biết món ăn ưa thích của bọ hung là phân. Có điều bọ hung ở Ai Cập rất đông đúc, vì thế món bốc mùi này trở nên quý hiếm hơn bao giờ hết.
Bọ hung phải học cách để giành lấy phần của mình khi tìm thấy thức ăn. Chúng nhanh chóng chọn cho mình một cục và lăn nó đi càng nhanh càng tốt khỏi đống phân. Sau đó lập tức chôn của cải để tránh cho nó không bị cướp lại bởi những con bọ hung khác. Những con bọ hung này sử dụng hướng di chuyển của mặt trời, tức là từ Đông sang Tây. Người Ai Cập nhìn thấy các viên phân tròn dịch chuyển theo hướng mặt trời, rồi lại biến mất xuống lòng đất đã liên tưởng tới Thần Mặt trời, thần linh tối cao của họ. Họ đã đặt cho bọ hung một cái tên rất thần linh là: “người dẫn đường cho Thần Mặt trời”.
Thủ phạm gây tai nạn giao thông
Những con côn trùng bé nhỏ tưởng chừng như vô hại với những chiếc ôtô to đùng hiện đại. Vậy mà, theo nghiên cứu của một công ty bảo hiểm của Anh, những con côn trùng bé xíu đã gây thiệt hại hàng trăm triệu bảng và là nguyên nhân gây tai nạn cho hơn nửa triệu tài xế tại nước này.
Có tới 3/4 số tài xế được khảo sát phàn nàn vì bị côn trùng quấy rầy. Các tài xế bị hành hạ bởi tiếng vo ve, hoặc giật mình khi bị côn trùng bay vào mặt, và phản ứng của họ là đạp phanh đột ngột. Đáng lo ngại hơn, 1/4 các bác tài đã bỏ tay lái để rảnh rang đối phó với lũ côn trùng đáng ghét đang ở trong xe.
Không hiểu vì lý do gì mà có đến gần 80% các tài xế nữ hay gặp côn trùng, tuy nhiên nam giới lại có phản ứng gây tai nạn nhiều hơn nữ. Cũng có thể do mùi hương từ các loại mỹ phẩm của phụ nữ đã hấp dẫn chúng hơn là cánh mày râu. Các chuyên gia nhận định có tới một nửa các tài xế chưa bao giờ hoặc đã có ít nhất 10 năm chưa bị côn trùng đốt. Điều này làm sự sợ hãi của họ tăng lên gấp bội khi côn trùng đột ngột xuất hiện và dẫn đến những hành động tiêu cực.
Những món ăn đặc sản
Nhiều nơi trên thế giới, côn trùng được coi là món khoái khẩu của người dân trong khi nó lại là đồ kiêng kị với vùng khác. Người ta không thể ước tính được có bao nhiêu loài côn trùng đã nằm trong thực đơn của con người nhưng nó đã có mặt trong rất nhiều loại thức ăn.
Tại một số nước châu Á, như Thái Lan, Ấn Độ, Banlades... rất nhiều cửa hàng trên hè phố bán đủ các món ăn làm từ dế, châu chấu, gián, bọ cánh cứng, sâu tre và trứng kiến... Người dân Thái Lan “nghiền” món côn trùng chiên hơn cả. Họ chuộng nhất là các món làm từ châu chấu. Nhiều người lại khoái chén các con gián có nhiều trứng trong bụng vì hương vị thơm ngon của nó. Những người khác lại thích bọ cánh cứng vì chúng có nhiều thịt hơn; người thì lại thích ăn bọ cạp đặc biệt là phần đuôi vì tin rằng ăn nọc bọ cạp sẽ làm họ mạnh mẽ hơn...
Tại Việt Nam, những món ăn chế biến từ côn trùng cũng thu hút nhiều người. Các món côn trùng của Việt Nam cũng có những nét đặc sắc riêng như đuông rán bơ, dế lăn bột rán giòn, bò cạp rán bơ, châu chấu nướng...
Tăng cường hệ miễn dịch cho người
Một nghiên cứu mới đây cho thấy, nước bọt của muỗi có thể giúp con người chống lại bệnh sốt rét. Các chuyên gia Mỹ đã cho những con chuột tiếp xúc với muỗi mang ký sinh trùng sốt rét, một số con trước đó đã bị những con muỗi lành (không mang ký sinh trùng) cắn. Kết quả là, nhóm chuột từng tiếp xúc với nước bọt của muỗi lành có hàm lượng ký sinh trùng trong máu và gan thấp hơn. Đó là bởi thứ nước bọt này đã kích thích hệ miễn dịch tiết ra các hóa chất chống nhiễm trùng.
Giới khoa học từ lâu đã nhận thấy người dân ở những vùng mà các bệnh do ký sinh trùng hoành hành như châu Phi và Trung Đông có khả năng chống chọi tốt hơn với bệnh truyền nhiễm so với dân ở các vùng khác trên thế giới. Có ý kiến cho rằng khả năng tự vệ này là do cơ thể đã khá quen thuộc với ký sinh trùng trong đời. Tuy nhiên, nghiên cứu mới đây cho thấy dường như chính sự tiếp xúc với nước bọt của các con côn trùng lành (không mang ký sinh trùng) mới giúp tăng sức đề kháng của hệ miễn dịch.
Chính vì vậy, bị côn trùng đốt nhiều chưa hẳn đã xấu. Nước bọt của chúng có thể bảo vệ con người trước những bệnh truyền nhiễm do ký sinh trùng mà chúng mang theo.
Và vai trò trong y học
Phương pháp điều trị vết thương bằng giòi (maggot) đã được sử dụng ở một vài bệnh viện trên thế giới. Người ta cho giòi ăn các phần da và mô chết để ngăn chặn sự hoại tử. Theo một cuộc nghiên cứu mới đăng trên Tạp chí Bệnh nhiễm trùng lâm sàng, vết thương được xử lý bằng liệu pháp giòi tiền phẫu thuật cho kết quả khá khả quan. Vết thương không bị nhiễm trùng sau khi đã được giải phẫu.
Trong một cuộc nghiên cứu khác tại Đại học Y khoa Iowa, sâu bọ được dùng để chữa những vấn đề về dạ dày. Các nhà nghiên cứu nhận thấy trứng một loại sâu roi (Trichuris suis) có thể làm dịu cơn đau bụng gây ra do viêm ruột.
Trong y học cổ truyền, rất nhiều loài côn trùng như bò cạp, ong mật, xác ve sầu... đã trở thành những vị thuốc quen thuộc. Ngoài ra, còn nhiều loại khác ít được biết đến nhưng lại có tác dụng thiết thực trong việc phòng và chữa bệnh theo kinh nghiệm dân gian như: Dùng ong bò vẽ chữa ngực bụng đau, nôn khan, trị chứng kém ăn, gầy yếu, chậm lớn ở trẻ nhỏ. Dùng ngài tằm chữa tiểu buốt do chứng lậu, giúp bổ thận, tráng dương; chữa trẻ em bị chứng “phong chúm miệng”, cứng lưỡi. Sử dụng kiến đen ngâm dầu xoa bóp chữa viêm khớp, tê thấp. Hoặc giã nát kiến đen đắp chữa mụn nhọt, rắn cắn; trứng kiến đen thường được đồng bào các dân tộc miền núi phía Bắc thu về để thổi xôi ăn hằng ngày làm thuốc bổ, tăng cường thể lực. Phụ nữ cho rằng ăn nhiều trứng kiến đen sẽ có làn da đẹp, mịn màng, tươi tắn...
(SKDS)