36 kế nhân hòa - Kế 6. Kế tán tụng

Làm thế nào để tán tụng người khác đúng lúc cho người ta đội mũ
cánh chuồn mà bị mọi người xỉ vả là vì ba nguyên nhân. Một là làm thiếc
mũ cánh chuồn không có gì khó, mỗi ngày có thể làm hàng vạn chiết. Hai
là mọi người đều thích rủ nhau đi xem như hội. Hai là những bọn lưu
manh đê tiện thì ở đâu cũng có.
Kỳ thực tán dương người ta có nhiều cấp. Cấp thượng đẳng thì gọi
là tán tụng, tán dương, xưng tụng. Cấp hạ đẳng thì gọi là tán tụng, lấy
lòng, a dua, bợ đỡ.
Tán tụng thượng đẳng có mấy điều qui phạm chủ
- Bất luận thật hay giả đều phải khiến cho người ta tin.
- Không để lại dấu vết, không biến sắc để khiến cho người ta không
nhận ra.
- Khẩu khí nhẹ nhàng thích hợp với người, từ xa cúi đầu gập lưng.
-Lời lẽ có ý mới chứ không phải những câu sáo rỗng quen thuộc.
-Mức độ thích đáng.
Từ đó ta có thể thấy đội mũ cánh chuồn xem ra trông chừng dễ, kỳ
thực rất khó. Các việc nói trên chỉ đôi điều mà thôi, chỗ ảo diệu tại tâm
chứ không điều nào giống điều nào, phải thoát khỏi những lề lối dung tục
khiến người ta phán mà cũng không quá cao siêu, cho nên phải cẩn thật
nếu không rất dễ biến thành trò cười.

 

Ðề: 36 kế nhân hòa - Kế 6. Kế tán tụng

1 . Cho đội mũ cánh chuồn bằng cách dùng lời nói hoang đường
mỹ lệ .
Tán tụng người khác không phải là việc dễ dàng, cái gọi là vỗ mông
ngựa, a dua, xu nịnh đều là sản phẩm của thủ thuật tán tụng kém cỏi bởi
vì không phù hợp với tiêu chuẩn tán tụng.
Mũ cánh chuồn dù rằng tốt nhưng cũng cần phải có quy cách, kích
thước mới được. Lạm dụng làm mũ cánh chuồn quá nặng là không sáng
suốt. Tán tụng đem đến lòng vinh dự, lòng vinh dự sinh ra cảm giác thỏa
mãn. Nhưng nếu người ta phát hiện anh nói quá sự thực, do đó cảm thấy
anh cho người ta ngu. Thà rằng không tán tụng còn hơn là khuếch đại vô
lối. Lạm dụng những mỹ từ thì sẽ hủy hoại thanh danh của anh. Dưới
con mắt giao tế truyền thống hay là dưới
con mắt giao tế hiện đại, a dua manh bợ đều là một hành vi bỉ ổi. Chính
nhân quân tử vứt bỏ nó, lũ tiểu nhân cũng không thể dùng nó một cách
trắng trợn, dù rằng những khi bị người ta gọi là chuyên gia vỗ mông
ngựa thì cũng cảm thấy loại hành vi đó khó chấp nhận. Khổng Phu Tử
nói: “ Xảo ngôn nịnh sách tiên hỉ nhân” (lời nói xảo trá nịnh bợ tổn hại
điều nhân). Mao Trạch Đông lúc sinh thời cũng đã nhiều lần phê phán
tác phong dung tục, nịnh bợ, ton hót đủ thấy a dua nịnh bợ là kẻ vô nhân
vô nghĩa, người đời không thể chấp nhận được.
Trong thực tế giao tiếp hiện nay, đa số những người ton hót người
khác đều có tâm lí đầu cơ nhất định. Bọn họ không đủ tự tôn mà có thừa
tự ti, không thể dùng ngôn ngữ đàng hoàng để được lòng đối phương, biểu
lộ năng lực cửa mình đạt đến mục tiêu của mình cho nên phải dùng
phương pháp nịnh bợ.
Làm mũ cánh chuồn như thế nào?
* Lời nói tán tụng phải chân thành đắc ý, phải nói trúng sở trường
của đối phương.
Nói chung con người thích được ca tụng. Mặc dù biết rõ đối phương
đang tán tụng nhưng trong lòng cũng không phải không có chút vui
thích, đó là nhược điểm của nhân tính. Nói một cách khác, một người
được người ta tâng bốc quyết không thể cảm thấy chán ghét trừ khi đối
phương hót quá cỡ.
Tán tụng người khác thì điều kiện đầu tiên là phải có một chút tâm
ý chân thật và thái độ đúng đắn. Ngôn ngữ phản ánh tâm lí cá nhân cho
nên thái độ nói năng khinh suất dễ bị đối phương lật tẩy sinh ra cảm giác
không thích.
* Tán tụng sau lưng hiệu qủa càng lớn
Một vị phó quan của Rossi tên là Button có một cánh kiến giải suất
sắc và có ích về tán tụng: Tán tụng ưu điểm sau lưng người khác có hiệu
quả hơn là tán tụng trước mặt họ. Đó là một kỹ xảo cao cấp. Tán tụng
sau lưng người ta là phương pháp khiến cho người ta phấn khởi nhất và
cũng là phương pháp có hiệu quả nhất trong các loại phương pháp tán
tụng. Nếu như có người nói với ta rằng sau lưng ta có người nào đó nói tốt
ta, vậy ta có phấn khởi không? Những lời tán tụng đó nếu nói trước mặt
tá có khi khiến ta nghĩ là giả tạo, ngờ rằng không phải thành tâm. Thế
tại sao nghe lời tán tụng gián tiếp thì lại phấn khởi? Bởi vì đó là lời tán
tụng thật.
Thủ tướng bàn tay máu của nước Đức Bitmark muốn lôi kéo một
thuộc hạ chống đối ông ta bèn tiến hành tán tụng người đó với người
khác. Ông biết rằng những người này nghe xong nhất định sẽ truyền
những lời nói của ông cho kẻ thuộc hạ đó.
* Không nên như một trọc phú vung tiền ban phát mũ cách chuồn
khắp nơi.
Đối với người chưa hiểu rõ thì không nên nói nhiều. Hãy chờ đến
khi anh hiểu được họ thích tán tụng vấn đề gì rồi mới bắt chuyện. Điều
quan trọng nhất là không nên tùy tiện tâng bốc người ta, có người không
ăn món nay. Mũ cánh chuồn là những lời nói thổi phồng mà mỹ lệ, đầu
tiên phải khiến cho đối phương vui lòng tin tưởng và tiếp thu, không
thêm đem thằng ngốc nói thành thiên tài. Thứ đến là lời nói phải tao nhã
trau chuốt, không thể tục tĩu, hạ thấp ông này bà nọ khiến cho đối
phương không chịu nổi. Ngoài ra còn không được nói quá lộ liễu tràn lan,
không chút nào tỏ ra không suy nghĩ .Kẻ cắp thấy con chó chạy ngang
bèn liên tục ném những mẩu bánh cho nó, con chó bảo kẻ cắp: “Thằng
cha này, cút ngay! Hảo tâm của mày khiến ta sợ hãi”.
Kẻ cắp đã trổ hết tài tâng bốc mà không lừa được con chó!

 

Ðề: 36 kế nhân hòa - Kế 6. Kế tán tụng

2. Không thể trắng trợn mua lòng người ta
Khi nhà Thanh khắc in 24 bộ sử, Càn Long rất trọng thị công việc
này, thường thường thân hành hiệu đính. Mỗi khi phát hiện một chỗ sai
sót thì cảm thấy đã làm một việc to lớn, trong lòng rất khoái.
Hòa Thân và các đại thần khác tâng bốc tâm lý nay của Càn Long.
Trong khi sao chép bản thảo dâng lên Càn Long bèn cố tình sao chép sai
vài chữ ở những chỗ dễ phát hiện để cho Càn Long hiệu đính. Đó là một
biện pháp kỳ diệu. Làm như thế là để cho Càn Long thể hiện là người học
vấn uyên thâm. Đó là một cách tán tụng Càn Long học vấn uyên thâm
rất có kết quả. Bản thảo hoàng đế đã hiệu đính thì người khoe không
được phép chữa nữa nhưng có những chỗ Càn Long không chữa đến, cho
nên những chỗ sai đó truyền lại đời sau, vì vậy ngày nay trong điện bản
có những chỗ sai, phần lớn hình thành như thế đó.
Hòa Thân khổ luyện tâm kế, giỏi nắm bắt tâm lý của Càn Long,
luôn luôn tìm được những phương thức thích hợp làm cho Càn Long vui
lòng mát dạ. Hòa Thân còn quan sát, nghiên cứu sâu tính tình, sở thích,
thói quen sinh hoạt của Càn Long, nhất là ông ta nắm vững trong lòng
bàn tay tính khí và tình cảm yêu ghét của Càn Long. Hễ Càn Long muốn
gì, chưa nói ra thì Hòa Thân đã nghĩ đến. Một số việc Càn Long chưa
nghĩ đến mà Hòa Thân đã sắp đặt xong, cho nên được Càn Long vô cùng
sung ái.
Hòa Thân vỗ mông ngựa cao siêu ở hai điểm. Một là tri kỷ tri bỉ, hễ
vỗ là trúng. Hai là để cho đối phương bất tri bất giác, toàn thân sướng hả
hê, bởi vì Hòa Thân hành động không ồn ào, lộ hình tích.
Nếu như là một người có học thức, có địa vị,có cơ trí đến một trình
độ nhất định thì lời tán tụng hào hoa phong nhã không thể nói là vỗ
mông ngựa nữa mà phải gọi là khiêm tốn nhã nhặn. Tiền Chung Thư là
một nhân tài như vậy.
Một lần vào mùa đông, Tiền Chung Thư thăm nước Nhật để diễn
giảng về “Thi khả dĩ oán”. Tại cuộc hội đàm với các giáo sư khoa Ngữ văn
trường Đại học Tảo Đạo Điền, mở đầu ông nói: Đến Nhật Bản thuyết
giảng là một việc bạo gan, dù rằng một học giả Trung Quốc nói về văn
học Trung Quốc đi nữa thì nếu không có gan đầy người, ắt cũng phải có
gan to bằng chiếc đấu. Lý do rất đơn giản: Nhật Bản nghiên cứu xuất sắc
văn học Trung Quốc là điều thế giới đều công nhận. Những học giả Trung
Quốc tinh thông tiếng Nhật cũng đều bái phục và tiếp thu những thành
quả nghiên cứu của Nhật Bản. Muốn trình bày đôi điều mới mẻ để thỉnh
giáo các vị thật
không dễ. Tôi là người mù chữ tiếng Nhật, đối diện với kho tàng đồ sộ về
Hán Học và Trung Quốc học của quí quốc vừa chừng có chìa khóa để mở,
vừa không có công cụ để khai phá mà chỉ là một người tay trắng, nhìn tủ
bảo hiểm chỉ còn cách trố mắt ngẩn ngơ. Nhưng mù quáng vô tri thường
lại là nguồn dũng khí. Người ý có một câu chuyện trào phúng: “Anh ta
phát minh ra chiếc ô”
Nghe nói có một anh chàng óc đất, chốn non cùng núi tận một hôm
đi ra đường gặp mưa, vừa may anh ta cầm trong tay một chiếc gậy và
một mảnh vải. Cái khó ló cái khôn, anh ta bèn để mảnh vải lên đầu gậy
che thân mình, tự nhiên đi về đến nhà mà không đến nỗi ướt như chuột
lột. Anh ta tự hào khôn xiết, cho rằng đã có cống hiến cho nhân loại và
cần phải tuyên bố cho thế giới biết. Anh ta nghe đồn trong thành phố có
Cục phát minh sáng chế, bèn vội vàng mang cả gậy lẫn vải vào thành
phố, đến Cục phát minh sáng chế trình bày và biểu diễn phát minh mới
của anh ta. Các nhân viên trong Cục nghe anh ta trình bày rõ mục đích
chuyến viếng thăm của anh ta thì lăn ra cười, đem một chiếc ô ra cho anh
ta xem tỉ mỉ. Hôm nay tôi phảng phất giống anh nông dân hủ lậu kiến
thức nông cạn nọ đến Cục phát minh sáng chế mà chưa từng thấy chiếc
ô. Chẳng qua trong lúc không tìm được mái hiên để trú mưa giương tấm
vải lên cũng là một biện pháp ứng phó lúc nguy cấp.
Lời nói đầu này của Tiền Chung Thư kỳ thực có hai ý nghĩa. Trước
tiên nói rằng người Trung Quốc không dám xem thường trình độ nghiên
cứu Hán học của Nhật Bản. Dù học giả Trung Quốc diễn giảng văn học
Trung Quốc tại Nhật Bản thì cũng phải đánh giá đúng mức trình độ Hán
học của người nghe. Tiếp theo nói bản then mình không biết tiếng Nhật,
ngoài dũng khí ra không có điểm mạnh nào khác. Rõ ràng tự trào là
phương pháp tán dương người khác tốt nhất.

 

Ðề: 36 kế nhân hòa - Kế 6. Kế tán tụng

3. Tán tụng phải chính xác, mới mẻ
Đối với người mới gặp lần đầu thì cách tán tụng nào hữu hiệu nhất?
Theo tôi, tốt nhất nên tránh không tán tụng nhân phẩm và tính cách của
đối tượng mà nên ca tụng thành tích, hành vi đã có hay vật sở hữu cụ thể
có thể thấy được của đối phương. Nếu như ca tụng đối phương “Anh thật
là một người tốt”, dù là nói một cánh thành thật đi nữa thì vẫn dễ khiến
cho đối phương nghi vấn và đề phòng “Mới gặp lần đầu làm sao anh đã
biết ta là người tốt.
Nếu như ca tụng thành tích hay hành vi đã qua thì tình hình lại
khác. Ca tụng những việc đã có, không quan hệ gì giao tiếp ít hay nhiều,
đối phương tương đối dễ tiếp thu. Không trực tiếp tán tụng đối phương
mà ca tụng sự việc có quan hệ với đối phương, cách tán tụng gián tiếp
này tương đối có hiệu quả với những người sơ kiến. Nếu đối phương là
phụ nữ thì trang phục, trang sức là đối tượng ca tụng gián tiếp tốt nhất.
Tôi quan hệ rất tốt với nhiều gia đình bạn hữu, trong số đó có một
gia đình tình thân thiết đối với vợ còn hơn cả đối với chồng tuy rằng
chính chồng mới là bạn tôi. Vốn là một hôm dự tiệc, chồng chị giới thiệu
chị với tôi, tôi thuận miệng nói với chị một câu để khỏi bỡ ngỡ “Khuyên
tai của chị rất đặc biệt, hiếm thấy”. Tôi nói câu này hoàn toàn vô tình vì
cơ bản tôi không hiểu biết đồ trang sức phụ nữ. Bất ngờ ngoài ý nghĩ của
tôi, khuyên tai này quả đặc biệt, chỉ có thể mua ở cửa hàng Thánh Mẫu
tại Pa ri, đó là vật yêu quí nhất của chị. Thuận miệng nói ra câu nói đó
khiến cho chị nghĩ đến những kỷ niệm xa xôi về khuyên tai này, từ đó
chúng tôi thành bằng hữu tốt.
Muốn ca tụng người ta đúng mức thật không phải chuyện dễ. Nếu
anh tán không đắc có thể bị đối phương bài xích. Để làm cho đối phương
phải nói tiếng nói trong lòng thì phải sớm phát hiện những điểm mà đối
phương tự hào, yêu thích muốn người khác ca tụng, rồi sau đó dốc sức
tán tụng những điểm đó, tức là phải ca tụng điều mà đối phương tự hào.
Khi chưa phát hiện được đối phương tự hào vấn đề gì, tốt nhất không nên
tán tụng loạn xạ để tránh mất mặt. Ví dụ như một thiếu nữ khổ tâm vì
gầy mà lại tán cô ta mảnh dẻ thon thả thì làm sao cô ta thích được?
Tôi có một người bạn biên tập viên tướng mạo giống như diễn viên
nổi tiếng nọ. Mỗi khi cùng tôi đến phạn điếm thì các cô phục vụ lần đầu
tiên gặp anh ta đều kêu lên: “ôi! anh giống ngôi sao điện ảnh Kim Tinh
quá!” Đúng là không nhũng dung mạo mà khí nhất của anh đều rất giống
diễn viên Kim Tinh. Nói chung ca tụng ai giống siêu sao màn bạc đều
khiến người ta thích thú nhưng phản ứng của người bạn tôi lại khác. Khi
nghe các cô phục vụ tán tụng như thế, anh sa sầm mặt xuống.
Các cô gái thật lòng tán tụng nhưng anh không thèm đếm xỉa khiến
cho các cô vô cùng kinh ngạc. Tuy nhiên, người bạn tôi phản ứng như thế
cũng không phải không có lý do, bởi vì các cô gái tán tụng không đắc. Bạn
tôi nhận thức rằng anh thường để cho người khác ấn tượng trầm mặc
lạnh lùng, mà vị siêu sao nọ hay đóng nhân vật lãnh đạm vô tình. Cho
nên nói anh ta giống với diễn viên nọ thì vô tình tán tụng lại trở thành
chỉ trích khuyết điểm của anh ta.
Ngoài ra thông tin do người thứ ba cung cấp có khi cũng có tác dụng
tốt trong lần sơ kiến với đối tượng. Nhưng nếu anh đem những thông
tin,những tiếng đồn đó trực tiếp kể cho đối phương e có khi lại bị khinh
miệt. Bởi vì tiếng đồn khắp hang cùng ngõ hẻm đề cao thanh danh của
đối phương thì đối phương đã nghe chán tai rồi, nếu như anh lặp lại có
thể trên mặt đối phương xuất hiện một nụ cười mỉm mà trong lòng hết
sức chán ngán,thậm chí có thể nói: "Kìa! lại thế nữa!Cũ rích!” và xếp anh
vào hạng người dung tục.
Những tiếng đồn về đối phương có thể rất mới đối với anh đi nữa
cũng nên gạt bỏ lối tán tụng cũ mà ca tụng những điểm nào người khác ít
biết đến. Trong cuốn Những bài giảng về thiếu giáo dục đạo đức của Tam
Đảo Do Kỷ Phu có chuyện một vị tướng quân rất cao hứng khi có người
tán thưởng bộ râu đẹp của ông nhưng lại không quan tâm đến những lời
tán tụng về chiến công của ông. Tâm lý này ai cũng có. Đại để đã có công
ít người tán dương tài năng quân sự của tướng quân nhưng là một quân
nhân thì dù tán tụng chiến tích như thế nào thì cũng chỉ là một trong
những khúc tụng ca không còn khiến cho ông ta có cảm giác người hùng
nữa. Ngược lại nếu anh tán tụng những điểm khác thì giống như tăng
thêm một điệu mới trong tán ca về ông lại khiến cho ông hết sức vui vẻ.

 

Ðề: 36 kế nhân hòa - Kế 6. Kế tán tụng

4. Miệng ngọt chưa chắc lòng cay
Những người thuyên bơm thổi vỗ mông ngựa thường dùng những
lời nói ngọt như đường, hoa hòe hoa sói khiến cho đối phương bất giác
họặc vui vẻ nghe lọt tai, lòng phơi phới như mùa xuân hoa nở hay phiêu
diêu quên mình. Có khi một người làm một việc gì đó mà tự mình không
biết là đúng hay là sai. Nếu như anh thừa cơ nói vài câu nói tốt thì người
đó sẽ phiêu diêu tiên cảnh, có cảm giác tri ngộ, cho anh là "người hiểu
lòng tôi", thậm chí bất giác than rằng "hiểu tôi trên đời này chỉ có một
mình anh".
Cổ kim trong ngoài nước hiếm có người "vui mừng khi nghe khuyết
điểm", trái lại đa số người không ai không vui mừng khi nghe tán dương.
Người đầu tiên sáng tác ra "vui mừng khi nghe khuyết điểm" có lẽ chưa
chắc đã thật lòng "vui mừng khi nghe khuyết điểm". Tâm lý xã hội tuy
biết rõ người ta a dua nịnh bợ chứ không phải thật lòng, thậm chí có ý đồ
khác nhưng vẫn muốn và vui lòng nghe những lời nói nịnh bợ đó một
cách say sưa. Đó là cái gọi là "một cái nồi đang cần vá, một người biết vá
nồ”. Đó đại khái có thể là nguyên nhân trong lòng căm ghét sâu sắc
những lời nói nịnh bợ nhưng vẫn rửa tai nghe lấy.
Chiếu theo tâm lý này mà các cô chiêu đãi viên tửu quán, vũ trường
dẻo miệng gọi khách hàng nào là “ông chủ” nào là "giám đốc” đã khiến
cho bao chàng trai mát lòng mát dạ. Lời xưng hô của các cô gái này tuy
chỉ là một cách tán tụng mang tính chất nghề nghiệp, nhưng người được
tâng bốc như phiêu diêu tiên cảnh, tựa hồ mình là ông chủ, giám đốc thật
vậy.
Một anh chàng làm công ăn lương bỗng chốc thành ông chủ, trong
lòng vui sướng không thể nào nói được dù rằng chỉ sung sướng trong chốc
lát. Lâu nay chúng ta thường quen đánh giá con người: người thích tán
tụng là người giả dối, người thích moi móc khuyết điểm là người chân
thành. Hạng người sau là đáng quí cho nên mới có câu "vui mừng khi
nghe khuyết điểm","tấn công khuyết điểm là yêu thương”... Chúng ta xiết
bao sợ hãi bị chịu thiệt thòi, bị mắc lừa cho nên thần kinh rất căng
thẳng, nghe lời tán tụng bèn nghi ngờ đến tận xương cốt; đồng thời lưu
tâm bản thân mình chớ tán dương người khác một cách dễ dàng để khỏi
mang tiếng là kẻ "miệng mật”.
Lời tán dương nói không là có thiện ý, dù rằng có khi quá lạm thì
vẫn là ý tốt chứ không phải lời nói độc ác giết người. Tán tụng thường
mang đến hiệu quả tốt. Một cành cây cong nhỏ, anh nói là đẹp thì không
vì thế mà cành cây lại cố phát triển ngày càng cong trái lại nó lại cố gắng
thăng ra. Một cậu bé què, anh khen là đẹp trai
cũng không vì vậy mà chú bé mê mẩn cố làm cho ngày càng què mà trái
lại lại cố gắng luyện tập khắc phục khuyết tật của mình. Nếu anh nói
đúng thực tế. chú bé này què thì cũng không vì vậy nó què. Trẻ con rất
thông minh, không tin bạn cứ thử xem. Trẻ con như thế, người lớn cũng
như thế, diễn viên thường biểu diễn thoải mái, tôi hỏi đạo diễn xem ông
có bí quyết gì. Đạo diễn trả lời: "Mỗi khi quay xong một cảnh tôi đều nói
"Tốt!" dù rằng tốt hay không tốt, rồi sau đó mới chỉ dẫn cụ thêm. Nhiều
huấn luyện viên khác cũng đồng ý như thế. Có một câu tục ngữ khác:
"Một câu nói tốt khiến cho mùa đông giá
lạnh trở thành ấm áp, một câu nói không tốt khiến cho tháng 6 mùa hè
mà lại rét căm căm". Đây không phải là bài bác trung ngôn nghịch nhĩ
mà nói về tán tụng. Anh tán dương một người như nói: “Y phục anh đẹp
quá!" Nếu đối tượng là một thầy giáo tất hôm nay học sinh được thầy giáo
mỉm cười thân thiết; Nếu đối tượng là bác sĩ thì hôm nay bệnh nhân của
ông tất được ân cần hơn.

 

Ðề: 36 kế nhân hòa - Kế 6. Kế tán tụng

5. Chìa khóa nào ổ khóa nấy
Có thể anh không lưu ý, trong cuộc sống tán dương không những là
thuốc nhuận tràng mà còn là thuốc giải độc, có bao nhiêu trắc trở có thể
dùng nó hóa giải, đương nhiên cũng cần phải chú ý "vào núi nào hát bài
hát nấy", mở khóa nào dùng thìa khóa nấy.
*Bạn trai đeo bám. Điều này khiến cho nhiều thiếu nữ phiền não.
Trong xã hội hiện nay nam nữ thanh mền cùng sinh hoạt, cùng công tác.
Nữ giới tiếp xúc với nam giới ngày càng nhiều tự nhiên khiến cho một số
nam giới tâm động tình sinh. Làm thế nào để xóa bỏ tâm lý đó của nam
giới mà lại không làm ảnh hưởng quan hệ hai bên, đó là một vấn đề nan
giải đối với các thiếu nữ. Chúng ta có thể hùng biện pháp tán dương đối
phương, phong cho anh ta một chủ danh rất kêu khiến cho anh ta vì chức
danh cao lớn đó mà không làm xằng bậy. Tục ngữ có câu, “lòng yêu cái
đẹp ai cũng có". Cô trẻ tuổi xinh đẹp như thế người ta muốn thân cận,
không thể mắng tất cả đều là đồ hết sắc. Nên đội cho anh ta một chiếc
mũ cánh chuồn buộc anh ta phải thủ tiêu tà mềm. Có một thiếu nữ diện
mạo xuất chúng phụ trách kế hoạch tiêu thụ sản phẩm của một công ty
nọ, sau khi thương thảo với giám đốc một công ty khác thì vị giám đốc
này nhẹ nhàng mời cô: "Tiểu thư, mời cô chiều nay dùng cơm với tôi có
được không?”. Đúng hẹn cô ta đến dự bữa cơm, chàng giám đốc rất mừng
rỡ và vô cùng sung sướng. Hai người vừa ăn vừa nói chuyện. Cô gái ra
sức chuốc rượu giám đốc thao thao bất tuyệt giới thiệu kế hoạch phát
triển của công ty cô ta và luôn mồm tán dương vị giám đốc này là một
người có tu dưỡng, có khí chất, có tín nghĩa được mọi
người tôn kính, chính là một nhà doanh nghiệp hiện đại. Ông giám đốc
rất đắc ý bèn khiêm tốn nói: "Cô quá khen rồi". Cuối cùng hai người cùng
nhau khiêu vũ rồi ra về. Khi từ biệt ông giám đốc nắm tay cô ta nó” một
cách trịnh trọng "Cô là một cô gái biết tự trọng! Trong lòng tôi vĩnh viễn
ghi nhớ hình rỉnh tốt đẹp của cô".
*Tự mình giải vây. Sau khi đã nói sai một lời anh khéo léo tán tụng
đối phương để tự giải vây, tự cứu mình. Bất kỳ ai cũng phản cảm đối với
lời nói ác độc nhưng tuyệt đối không ai cự tuyệt lời tán tụng. Tán dương
thích đáng làm ấm lòng đối phương mà lại có thể hóa giải câu nói sai của
mình.
Một tiểu thư nọ cao gầy dong dỏng vừa mới mua một chiếc áo chiết
có, vui vẻ bảo các bạn gái bình phẩm. Một cô bạn gái thấy cô ta mặc chiếc
áo mới này càng giống chiếc ma-nơ-canh bèn buột miệng nói rằng: "Chiếc
áo này không thích hợp với chị". Lập tức đối phương sa sầm mặt. Cô bạn
thấy thế tự trách mình vụng về bèn cười hi hi nói: "Thân hình mảnh dẻ
thon thả như chị nếu mặc chiếc áo rộng một chút dài đến gối thì lại có vẻ
phong độ hơn nhiều. Còn nhũng người lùn mà lại mập thì không thể có
phong thái này được. " Cô ta nghe xong bèn chuyển giận làm vui.
Lời nói của cô bạn đã khéo léo ám chỉ chiếc áo này không hợp với
thân hình cô ta, lại thành khẩn chỉ ra tiêu chuẩn chọn áo thích hợp cho
cô ta. Đồng thời lại dùng các mỹ từ thân thể thon thả để miêu tả đặc
điểm thân thể của bạn so sánh với người lùn béo,vuốt ve lòng tự trọng
của đối phương. Một câu nói tựa hồ tán tụng nhưng thực tế đã ẩn chứa
huyền cơ vô tận cho nên vừa uyển chuyển, vừa hàm súc, nhờ vậy đã tự
giải vây cho mình một cách khéo léo.
* Chặn đứng tranh cãi . Trong cuộc sống giữa người với người khó
lòng không phát sinh tranh cãi, kể cả vợ chồng cũng vậy cho nên một khi
xảy ra tranh cãi dù mình có lý cũng không nên trách móc quá đáng. Lúc
đó phương thức tốt nhất là dùng ngôn ngữ hài hước hòa hoãn dập tắt lửa
giận của đối phương đạt đến hiệu quả giải thích hiểu lầm.
Có một bà vợ lòng nặng hư vinh cùng chồng thương lượng về việc đi
dự hôn lễ cho một người bạn. Vợ nhất quyết yêu cầu chồng phải mua một
chiếc mũ hoa đắt tiền. Vào lúc gia đình đang gặp khó khăn về kinh tế,
người chồng tự nhiên không đồng ý chi món tiền lớn này. Trong khi tranh
cãi vợ nói dỗi rằng: "Chồng cô Hỷ, cô Kim rất rộng rãi đã mua cho vợ
chiếc mũ hoa nào , đâu có phải giống như anh bủn xỉn." Người chồng
không muốn tranh luận bèn tán tụng rằng: "Nhưng mà hai cô ấy làm sao
đẹp bằng em? Anh dám đoán chắc nếu họ đe như thế thì không mua mũ
hoa để trang sức có phải không? Người vợ nghe lời tán tụng hài hước này
thì chuyển giận thành cười, kết thúc cuộc tranh cãi này một cách vui vẻ.
* Ứng đối với người cao ngạo. Người cao ngạo rất coi trọng hình
tượng của mình, cảm thấy hình tượng của mình tốt đẹp nhất. Giao tiếp
với họ có thể sử dụng phương thức đánh vào sở thích của họ, tán dương
đúng mức thành tích, học vấn, tài năng của họ, thỏa mãn lòng tự trọng,
lòng hiếu danh của họ. Như vậy có thể rút ngắn cự ly về tâm lý có tác
dụng tiếp cận họ dễ dàng hơn.
Ví dụ có một vị trưởng phòng tính tình cao ngạo, nói chung người lạ
rất khó tiếp cận. Bộ mặt lạnh như tiền của anh ta thường khiến cho
người khác nhìn thấy đã chùn bướt. Có một vị khách từ xa đến công tác
nghe nói tính khí của anh ta thì khi vừa gặp mặt bèn mỉm cười vất điếu
thuốc lá nói: “ Ông trưởng phòng, khi tôi vừa vào cửa thì đã có người bảo
tôi trưởng phòng là một người sảng khoái, làm việc cẩn thận, giàu lòng
đồng tình với kẻ khác, đặc biệt quan tâm khách phương xa. Tôi nghe thê'
bèn rất lấy làm vui mừng. Tôi thích làm việc với những người lãnh đạo
như thế, thích thú lắm. " Trên mặt trưởng phòng lập tức xuất hiện một
nụ cười, sau đó cùng nhau bàn bạc công việc quả nhiên rất có hiệu quả.
Thành công của vị khách này chủ yếu nhờ ở mấy câu tán tụng mở
đầu. Đối phương khó lòng bộc lộ lạnh nhạt với người đã tán dương mình,
tôn kính mình, tự nhiên phải bảo vệ hình tượng của mình mà tỏ ra thân
thiện hài hòa.
Khi sử dụng phương thức tán tụng cần phải chú ý hai điều. Một là
phải thực sự cầu thị. Nội dung tán tụng không phải là bịa đặt mà đính
thực có sự việc đó mới làm cho đối phương hứng thú. Nếu như bơm thổi
vỗ mông ngựa thì người cao ngạo tỉnh táo sẽ xem anh là kẻ tiểu nhân nên
càng khinh bỉ. Hai là tán dương vừa đủ thì dùng lại. Tán dương chẳng
qua chỉ là thủ đoạn để khiến cho người cao ngạo thay đổi thái độ chỉ ]à
lần đầu của giao dịch. Nếu cứ sa đà tán tụng mà không kịp thời vào đề
việc chính thì không có ý nghĩa gì.
* Chỉ chích khéo léo. Một quầy thời trang của một công ty nọ có một
thời gian bị khách hàng viết thư chỉ trích thái độ không đẹp của cô bán
hàng. Phương thức giải quyết của chủ nhiệm quầy không giống với người
khác mà hiệu quả cực kỳ lớn. Ông không chỉ trích các cô bán hàng mà lại
ra sức tán dương họ. Đối với những cô bị khách hàng chỉ trên trách cứ thì
ông nói: "Có khách hàng ca tụng các cô phục vụ thân thiện hy vọng từ
nay về sau hãy tiếp tục lỗ lực. Có khách hàng nói các cô rất lễ phép. " Từ
đó thái độ của các cô bán hàng hoàn toàn thay đổi, vui vẻ nghênh tiếp
khách hàng, nghiệp vụ ngày càng tăng tiến.
Đó là một phương pháp giáo dục khéo léo, nắm bắt được tâm lý nữ
giới. Nói chung khi nữ giới bị người ta chỉ trích: “Cô phải bỏ ngay khuyết
điểm này" thì họ lại thường cảm thấy toàn bộ nhân cách của họ bị phủ
định nên dễ phản kháng hoặc khóc lóc. Nhưng nếu khen một chút thì họ
hớn hở trở thành phi thường tích cực. Nếu muốn uốn nắn khuyết điểm
của nữ giới không nên trực tiếp vạch khuyết điểm mà phải tán dương ưu
điểm của họ đó là một điều vô cùng quan trọng. Làm như thế họ càng
phát huy ưu điểm, đồng thời sửa chữa khuyết điểm.
Tóm lại tán tụng là một chiếc chìa khóa vạn năng kinh nghiệm vô
cùng,ứng dụng nhiều vô cùng.

 

Ðề: 36 kế nhân hòa - Kế 6. Kế tán tụng

6. Mũ cánh chuồn của nam của nữ khác nhau
Trong khi trình bày những kinh nghiệm của mình, một cô bán vé xe
rất chú trọng phân biệt khách là nam hay nữ, nghe kỹ cánh làm này
không phải ngẫu nhiên. Cô kể mấy ví dụ sau đây.
Một lần,một khách đi xe dẫn theo một cậu bé, tôi nói: “con của anh
đã lớn rồi nên mua vé". Ông khách không chịu nói: "Cháu còn chưa đi học
mà, sao lại phải mua vé? Tôi nói với ông một cách hài hước: "Con anh
chưa đi học mà đã cao như thế này, khỏe mạnh quá nhỉ, anh có thích
không? Nghe nói xong, khách vui vẻ mua một vé nữa.
Lại có một lần, sau khi tôi tuyên truyền về thái độ nhường chỗ trên
xe, một nữ đồng chí bèn đứng dậy nhường chỗ cho một ông có con mọn.
Ông nọ ngồi xuống, dỗ cháu đang khóc sụt sịt, không có một lời cảm ơn.
Người phụ nữ vừa nhường chỗ trên nét mặt thoáng
không vui, liếc xéo ông ta. Thấy vậy, tôi liền bảo cậu bé: “ Cháu bé này,
cháu mau cảm ơn dì này đi, xe rất đông người, dì này đã mệt mỏi lắm mà
còn nhường chỗ cho cháu đấy. Mau cảm ơn dì đi!". Người đàn ông đang
ôm cháu bé bỗng giật mình, tựa hồ hiểu ra, vội vàng nói với nữ đồng chí
đó: "Cảm ơn chị, thật không phải quá, cháu nó khóc, tôi bận lên, thật cảm
ơn chị quá!" Nữ đồng chí đó mỉm cười nói: "Không cần khách khí” .
Khách đi xe bất kỳ nam hay nữ mà có mang con mọn theo đều có
phản ứng như thế cả, đó là tâm lý chung, không cần phân biệt giới tính.
Nhưng người nhường chỗ thì cần phân biệt giới tính: nói chung nữ không
bao giờ quên cảm ơn, nam thì không giận khi đối phương không cảm ơn.
Nói riêng về quan hệ của lòng hư vinh với mũ cánh chuồn thì nam
nữ cũng khác nhau. Nam giới thích thể diện hư vinh thường biểu hiện
bằng công danh, thể hiện năng lực, triển khai cá tính để tạo dựng hình
tượng người tài cán. Còn nữ giới thì truy cầu dung mạo, y phục và nam
vệ sĩ đẹp trai như hoàng tử. Nam giới không giấu diếm lòng chính thể
diện và hư vinh có khi rất lộ liễu. Nữ giới thì che giấu thẹn thùng, xấu hổ
như kiểu "ôm đàn tì bà che nửa mặt". Nữ giới đối với thể diện và hư vinh
còn đôi phần kém ham thích, còn nam giới thì toàn tâm toàn ý đuổi theo
thể diện tựa hồ anh ta sống chỉ vì thể diện. Vì thể diện nam giới có thể
đánh nhau, thậm chí giết nhau. Nữ giới vì thể diện thì kêu khóc ầm ĩ hay
chửi mắng. Đúng rồi, cần phải nói với anh điều này, nhất định không
được tổn thương, phá hoại thể diện của nam giới. Nếu không mọi sự đều
tiêu tan, tình hữu nghị sẽ chấm dứt, tình yêu sẽ cáo chung, buôn bán
không thành, thăng quan vô vọng, chức danh thành bọt xà phòng. Cho
nên tán tụng người khác giới cần quan tâm kỹ xảo nếu không thì một sai
sót nhỏ do bất cẩn có thể dẫn đến hiểu lầm lớn. Nếu gặp nhau lần đầu,
anh tán tụng có thể bị đối phương hiểu là nịnh bợ lộ liễu hay để lại ấn
tượng dung tục hèn hạ thì không thể nào truyền đạt được ý kiến chính
của anh cho đối phương.
Tôi cho rằng lần đầu tiên hội kiến với người khác giới, sử dụng
những lời tán tụng mơ hồ là một loại biện pháp tốt bởi vì những từ ngữ
mơ hồ thường được người ta hiểu theo khía cạnh tốt đẹp. Đối với nữ giới
cần chú ý mấy điểm sau đây:
* Khi phải làm thêm giờ, nếu nói với nữ nhân viên: “ Cô có thể đi
về" thì không những không được lòng họ mà còn bi con là xem thường họ.
Một vị trưởng phòng kinh doanh của công ty nọ mỗi khi gặp tôi đều
kêu ca: "Đàn bà con gái thật khó hiểu, mắng thì khóc, khen thưởng một
người thì đắc tội với các bà các cô khácc. Tình hình cứ như thế e tôi ốm
mất!” Vừa mới đây khi anh nhẹ nhàng bảo hai cô nhân viên không cần ở
lại làm thêm giờ nói: "Hai cô có thể đi về" không ngờ hai cô lớn tiếng hỏi:
"Mọi người đều ở lại, tại sao chúng tôi phải ra về? Thì ra lòng tốt của anh
lại bị xem là không thiện chí.
Nữ giới nào làm việc càng nghiêm túc thì càng căm ghét bị kỳ thị.
Tình hình này không nên chỉ nói: "Các cô đi về đi”, Tốt nhất dùng lối an
ủi họ, nói: "Các cô cả ngày khó nhọc rồi hôm này có thể về sớm một chút.
Nếu nhanh trí như thế thì đối phương sẽ cảm ơn lòng tốt của anh, vui vẻ
ra về.
* Tuyệt không được khen một cô truởc mặt các cô khác
Có người nói: “Kẻ thù của đàn bà chính là đàn bà". Đối với nữ giới
mà nói, mọi nữ giới khác đều là kẻ thù của mình.
Tại một trường trung học nữ nọ, một nam giáo viên thường đi đi lại
lại trong lớp, nếu vô tình dừng lại thì cả lớp cho rằng thầy có tình ý với cô
học trò bên cạnh. Có người cho là hoang đường nhưng thực tế có thầy
giáo nam không chịu được nỗi khó chịu đó bèn từ chức.
Thầy giáo nam đứng bên cạnh ta thì chứng tỏ "thầy thích ta”, đó là
quan niệm lấy mình làm trung tâm của nữ giới. Trong quan hệ nam nữ,
nữ giới không có thái độ phóng khoáng, tức không có cái gọi là thái độ
trung lập. Ví dụ bạn tình dẫn nhau dạo phố, chàng nghểnh cổ nhìn theo
một nàng xinh đẹp qua đường và nói: "ôi! một cô nàng cực kỳ xinh đẹp!"
thì nàng bèn giận chàng.
*Nữ giới kêu ca chồng con, chớ cho rằng phụ họa vào thì được ưa
thích.
Khi nói chuyện với người khác, nữ giới thường hay nói đến con
mình, gia đình mình, thường là kêu ca. Ví dụ: “thằng cu nhà tôi nghịch
lắm không thế không lo". Nếu như anh phụ họa một cách dè dặt: "Đúng
vậy, cậu nay đúng là như thế”. Đối phương nhất định phát cáu, lý lẽ rất
dễ hiểu. Nữ giới kêu ca, nếu xét kỹ sẽ thấy hàm ý
như sau: "Con tôi thích nghịch, nếu như uốn nắn một chút thì mai sau
sẽ có thành tích lớn bất kỳ trong lĩnh vực nào !, thậm chí có ý khoe
Khoang: "Con tôi thông minh lanh lợi, chỉ có ham chơi một chút mà thôi".
Còn nếu kêu ca chồng thì hoàn toàn để khoe khoang. “Mỗi tuần đều
đi đánh gôn, cả ngày chủ nhật cũng không ở nhà .Đáng lẽ ra anh ấy phải
quan tâm con cái một chút. Nói một cách khác, vợ muốn khoe chồng:
"Chồng tôi bận ngoại giao tiếp đãi khách khứa đánh gôn đó là hiện tượng
thành dật sự nghiệp"' chỉ là không tiện khoe khoang lộ liễu nên mới dùng
hình thức kêu ca này để diễn đạt. Không nên phụ họa loại kêu ca này,
phải phủ định bằng cách nói những việc không có để cho người vợ này mở
mắt ra, như thế mới là cơ trí.


(sưu tầm)