Khi người bạn yêu không hạnh phúc

Một bệnh nhân của tôi có một người em trai mắc bệnh trầm cảm. Anh ta thường từ chối uống thuốc, điều trị và hậu quả là nằm ở nhà, không tắm giặt và sống nhếch nhác trong nhiều ngày. Khi bạn của tôi phát hiện thấy anh ta trong tình trạng này, cô đã cố gắng làm nhiều việc: đưa anh ta đến phòng cấp cứu, liên hệ với nhà trị liệu của anh (đôi lúc giúp được, đôi lúc không), và thậm chí bỏ đi (cả nghĩa bóng và nghĩa đen). Cô dằn vặt mình và sự bất hạnh của em trai làm cô cảm thấy không vui như thế nào. Cô trút bầu tâm sự với tôi và tôi động viên cô không bỏ rơi anh ấy và đồng thời ủng hộ quyết định bảo vệ hạnh phúc của riêng cô. Gần đây, anh ấy trở nên tệ đi và nó khiến tôi tự hỏi: Làm thế nào chúng ta có thể kiểm soát được sự bất hạnh của người chúng ta yêu?

Tình yêu dẫn đến nhiều điều tốt và xấu, nhưng có lẽ một trong những thách thức lớn nhất là cách tình yêu liên kết hạnh phúc của chúng ta với hạnh phúc của người khác. Sự liên kết này giải thích tại sao chúng ta thường trở nên thất vọng hoặc tức giận với những người chúng ta yêu: khi yêu họ, chúng ta thường cảm thấy họ thực sự là một phần của chúng ta, và nếu họ hành xử theo cách mà chúng ta không thích, chúng ta có thôi thúc muốn chấm dứt hành vi đó của họ như thể nó là hành vi của riêng chúng ta; hành vi của họ có thể làm tổn thương chúng ta và trực tiếp làm tổn thương đến hạnh phúc của riêng chúng ta, và nỗ lực của chúng ta để thay đổi nó có thể được thúc đẩy từ một khao khát làm bản thân chúng ta hạnh phúc; và cuối cùng, chúng ta có thể tôn trọng cuộc sống của những người chúng ta yêu, xem nó tách biệt với cuộc sống của chúng ta, nhưng vẫn cảm thấy thất vọng hoặc tức giận vì họ đang sống theo cách mà chúng ta cho là sẽ làm hại đến hạnh phúc của họ.

Chúng ta nên tiếp cận với sự bất hạnh của người khác như thế nào

Trước hết, chúng ta phải nhận ra mọi người chịu trách nhiệm tối đa cho hạnh phúc của riêng họ và đồng thời mọi người tạo ra một ảnh hưởng mạnh mẽ lên hạnh phúc của những người xung quanh họ. Một nghiên cứu bởi Nicholas Christakis cho thấy chúng ta ảnh hưởng đến hạnh phúc của những người ở gần chúng ta về mặt vật lý cũng như hạnh phúc của những người gần chúng ta về mặt cá nhân đến 3 cấp độ khác nhau (bạn của bạn của bạn chúng ta). Làm thế nào sự ảnh hưởng này có thể xảy ra? Nó xảy ra không phải vì lời khuyên chúng ta đưa ra hoặc hành động chúng ta thực hiện để cố gắng làm người khác hạnh phúc hơn, mà đơn giản bằng việc chúng ta sống hạnh phúc. Cảm xúc dễ lây lan giống như các bệnh truyền nhiễm. Một số người dường như dễ lây hơn người khác và một số người đặc biệt dễ “bị lây” bởi người khác, nhưng hầu hết chúng ta từng có kinh nghiệm về việc làm người khác hạnh phúc hơn hoặc đau buồn bởi những tâm trạng của chúng ta và chúng ta từng vui hoặc buồn hơn bởi những tâm trạng của người khác.

Cách hiệu quả nhất để giúp người khác trở nên hạnh phúc hơn là bằng việc chúng ta sống hạnh phúc. Điều này thoạt đầu nghe có vẻ ích kỷ, nhưng chúng ta có thể tưởng tượng hạnh phúc của chúng ta có thể khuyến khích và truyền cảm hứng cho những người khác. Một chiến lược mà chúng ta không nên làm theo, bất kể nó lôi cuốn như thế nào, đó là đưa cho những người (chúng ta yêu) không hạnh phúc những gì họ đòi hỏi mà không cân nhắc hậu quả.

Để chống lại thôi thúc này, cần nhớ rằng đau khổ là cần thiết cho sự phát triển. Nếu chúng ta có thể chống lại thôi thúc giải quyết đau khổ giống như một ngọn lửa cần phải bị dập tắt ngay lập tức thì chúng ta có thể cân nhắc với sự sáng suốt về cách đáp ứng tốt nhất trước sự bất hạnh của người chúng ta yêu. Nhưng nếu chúng ta chịu trách nhiệm cho nỗi khổ của ai đó, chúng ta có thể đang lấy đi kinh nghiệm phát triển của họ. Nếu chúng ta xử lý mọi rắc rối cho người chúng ta yêu thì làm thế nào họ học được cách tự xử lý những vấn đề?

Chúng ta nên bảo vệ bản thân như thế nào

Người chúng ta yêu thường hành xử như thể họ không muốn sống tốt hơn. Họ muốn đắm mình trong đau khổ của họ đến nỗi họ không thể bước ra khỏi giường giống như em trai của bệnh nhân của tôi. Đôi khi sự bất hạnh của người chúng ta yêu giống như một hố đen, nó đe dọa kéo chúng ta vào trong nó. Làm thế nào chúng ta có thể quay quanh một lực tiêu cực mạnh mẽ như vậy mà không bị nghiền nát bởi nó?

Nó cực kỳ khó để tách biệt tâm trạng của chúng ta khỏi tâm trạng của người chúng ta yêu mà không trở nên thờ ơ. Sống với một người bất hạnh cũng giống như sống với người đang ốm: căn bệnh là của họ, nhưng trải nghiệm về căn bệnh lại thuộc về người chăm sóc họ. Sau đây là một số lời khuyên của tôi:

Giữ ranh giới thích hợp. Liên tục nhắc nhở bản thân bạn rằng sự bất hạnh của người bạn yêu không phải là của bạn. Bạn có thể trở nên bất hạnh để đáp lại sự bất hạnh của họ, nhưng sau đó sự bất hạnh của bạn lại trở thành trách nhiệm của bạn. Bạn sẽ cảm thấy thôi thúc muốn xử lý sự bất hạnh của bạn bằng cách cố gắng xử lý sự bất hạnh của họ, nhưng cách đó chỉ dẫn đến sự thất vọng và tức giận. Xử lý với chúng như 2 việc riêng biệt đòi hỏi 2 giải pháp riêng.

Cho phép người bạn yêu có một không gian để bất hạnh. Con người thường trở nên bất hạnh vì những lý do chính đáng, ví dụ như trải qua một sự mất mát…Sau một thời gian, hầu hết mọi người tìm lại được mức độ hạnh phúc ban đầu của họ. Hãy kiên nhẫn. Bạn thường không cần làm bất kỳ điều gì ngoài việc chịu đựng tâm trạng của họ. Nếu bạn gặp phải người thường xuyên bất hạnh, hãy học cách nhận ra những dấu hiệu. Hỏi họ bạn có thể hỗ trợ họ như thế nào.

Cho bạn không gian tách biệt với họ. Khi con người bất hạnh, ở cạnh họ thật khó khăn. Khi cho họ không gian, bạn cũng đang cho mình không gian. Đừng rơi vào cái bẫy suy nghĩ rằng họ cần bạn ở cạnh họ thường xuyên để giải quyết những cảm xúc bất hạnh của họ.

Bảo vệ hạnh phúc của riêng bạn. Đau khổ có thể nghĩ rằng nó thích có bạn đồng hành, nhưng về lâu dài thì không. Không có gì sai nếu bạn sống hạnh phúc trong khi người bạn yêu đang đau khổ.

Khuyên họ tìm sự giúp đỡ chuyên nghiệp. Như tham vấn tâm lý.

Yêu họ từ một khoảng cách. Đôi lúc con người từ chối thực hiện những bước đi làm họ hạnh phúc hơn. Kết quả là, đôi khi bạn phải yêu họ từ một khoảng cách. Đây là một quyết định rất khó nhưng đôi khi nó là quyết định đúng.


Bệnh nhân của tôi thấy cô đang nghĩ về việc tách rời khỏi người em trai của cô thường xuyên hơn. Nhưng sau đó cô biết được anh ấy tự nhốt mình trong nhà nhiều ngày và cô không thể ngăn mình không bị hút vào cuộc sống của anh ấy. Tuy nhiên, sau đó cô thấy mình tập trung nhiều hơn vào việc duy trì một khoảng cách cảm xúc an toàn. Cô vẫn quan tâm nhưng với một sự hiểu biết mới về những giới hạn của cô. Cô biết một phần trong em trai cô vẫn muốn được hạnh phúc, nhưng nó dường như bị che đậy bởi một phần thích sống trong đau khổ. Cô quyết định chỉ can thiệp khi anh ấy đang gặp nguy hiểm thực sự và để cho anh ấy đau khổ một mình.



Nguồn
When Someone You Love Is Unhappy
How can we protect ourselves from the unhappiness of those we love?
Published on March 27, 2011 by Alex Lickerman, M.D. in Happiness in this World
PsychologyToday